“ANG GABING UMUWI AKO PARA MAGULAT—AT ANG PAG-ALIS KO NA WALANG BALIKAN.”

Ako si Elena Vitug, 24.

Isang taong mahina ang loob.
Isang babaeng marunong magmahal, pero hindi marunong makakita ng mga senyales.
At isang fiancée na buong buhay ay inalay sa lalaking akala ko ay para sa akin—

si Adrian Velasco.

Limang taon na kami.
Limang taong puro sakripisyo, paghihintay, at pagtitiis.
Ako ang sumalo sa kanya noong wala siyang trabaho, noong lugmok siya, noong walang-wala siya.
Ako ang nagbayad ng renta, nag-aruga, nagbigay ng oras kahit nawalan ako ng sarili.

Pero sa gabing iyon…
natutunan kong hindi lahat ng pag-ibig ay sinusuklian.
At hindi lahat ng taong inaayos mo, ay mananatiling kasama mo.

ANG PAGBALIK NA HINDI KO INASAHAN

Galing ako sa probinsya noon.
Dinalaw ko ang Lola na may sakit—habang ipinangako ni Adrian na maghahanda siya ng dinner pagbalik ko.

Gabi na ako nakarating.
May dala pa akong maliit na maletang kahoy—regalo ng Lola ko, tanda raw ng “bagong simula.”

Pagbukas ko ng pinto…

Parang binagsakan ng malaking bato ang dibdib ko.

ANG TAGPO NA KAILANMAN HINDI KO MAKAKALIMUTAN

Doon, sa mismong sala…
sa mismong upuang parehong minahal namin…

Nakasalubong ko sila.

Adrian.
At ang babae niya.
Nakahawak sa bewang niya.
Nakangiti sa isa’t isa.
Magkadikit ang noo.

Namilog ang mata ni Adrian nang makita ako.
Para siyang sinampal ng katotohanang akala niya hindi darating.

“E-Elena? Akala ko bukas ka pa darating—”

Hindi ko na siya narinig.
Hindi ko na kinailangan marinig.

Ang tingin ko lang ay sa babaeng naka-red dress.
Maganda.
Sexy.
Komportable sa yakap niya.

Tumikhim siya, parang siya pa ang may karapatang magtanong.

“Siya ba ‘yan…?”

At doon ko lang naramdaman na tumulo ang luha ko.

ANG PAGKASAGASA NG KATOTOHANAN

Hindi ko masabing “bakit?”
Hindi ko masabing “paano?”
Hindi ko masabing “Hindi mo ba ako minahal?”

Ang kaya ko lang sabihin:

“Gabi-gabi mo akong tinatawagan, Adrian.
Gabi-gabi mo sinasabing mahal mo ako.
Samantalang—
ginagawa mo ‘to?”

Hindi siya sumagot.

Hindi siya umiyak.
Hindi siya lumapit.
Hindi siya naghabol.

Ang ginawa niya?

Tumingin siya sa babaeng nasa bisig niya.

At hinawakang muli ang bewang nito.

Parang ako ay wala.
Parang limang taon ay isang biro.
Parang hindi ko siya pinangarap.

At doon ko nalaman:

Minsan, ang tunay na pagtataksil ay hindi ang paghalik nila sa iba—
kundi ang kawalan nila ng pagsisisi.

ANG HULING PAGTINGIN SA BAHAY

Hindi ako sumigaw.
Hindi ako nagbasag.
Hindi ako nagmakaawa.

Huminga ako nang malalim.
Pinahid ko ang luha ko gamit ang manggas ng damit ko.

At sa pinakatahimik na boses na kaya ko:

“Akala ko… ako ang tahanan mo.
Pero sa gabing ito… natutunan kong hindi mo kailangan ang pag-ibig ko.”

Hawak ang maliit kong maleta, tumalikod ako.
Hindi ko sila tiningnan ulit.

Ayaw kong maalala pa ang mukha nina Adrian at ng babae niya.

Ayaw kong makita kung gaano siya naging masaya nang hindi ako kasama.

ANG PAG-ALIS

Habang palabas ako ng pinto, narinig ko siyang nagsalita.

“Elena, I can expl—”

“Hindi ko kailangan ng paliwanag mo.”

Tumigil ako sandali.

Tumikhim.

“Kailangan ko lang ng tapang… para hindi na bumalik.”

At tuluyan akong lumabas.

Hindi niya ako sinundan.

Hindi niya ako tinawag.

Wala.

At doon ako mas nasaktan—
hindi dahil may iba siya,
kundi dahil hindi ako sulit para habulin.

ANG BAGONG SIMULA NA HINDI KO HINILING

Kinabukasan, nagpasya akong bumalik sa probinsya para magpagaling.
Isang linggo akong umiiyak.
Isang buwang nilalabanan ang pagnanasa kong bumalik at magtanong.

Pero habang lumilipas ang panahon…
napagtanto ko na ang pag-ibig ay hindi dapat isang tanikala.

Na ang sarili ko—
matagal ko nang nakulong sa isang relasyong ako lang ang lumalaban.

At ang maleta ng Lola ko?
Binuksan ko iyon nang isang araw.

Sa loob ay may sulat:

“Apo, kung dumating ang araw na masaktan ka,
gamitin mo ang kahon na ito.
Hindi para mag-impake…
kundi para magtapon ng mga alaala na hindi na dapat dalhin.”

Umiyak ako.
Pero sa unang pagkakataon—

HINDI DAHIL SA SAKIT.
Kundi dahil sa laya.

EPILOGO — LIMANG TAON MAKALIPAS

Naging guro ako sa probinsya.
Masaya.
Payapa.
Walang tinatagong sakit.

Isang araw, nakita ko si Adrian sa bayan.
Mag-isa.
Parang nawalan ng kulay ang buhay.

Lumapit siya.

“Elena… pwede ba tayong mag-usap?”

Ngumiti ako.
Hindi galit.
Hindi masakit.

Totoong ngiti.

“Adrian… salamat.
Kung hindi dahil sa ginawa mo…
hindi ko matatagpuan ang sarili ko.”